Opisałam
wcześniej już świat dzieci i mężczyzn. Jak pewnie się domyślacie, życie kobiety
nie jest wcale prostsze, powiedziałabym nawet, że jest trudniejsze…
Kobieta
troszczy się o dzieci, wychowuje je, w porze deszczowej pracuje w polu ręka w
rękę z mężczyzną (z posiadanych przeze mnie informacji wynika, że kobiety
pracują w polu kilka godzin dziennie dłużej niż mężczyźni) i zajmuje się tym
wszystkim co robi kobieta w naszym kraju: gotuje, sprząta, pierze ubrania. Jednak do prania nie ma pralki, do zmywania nie ma zmywarki, ba, nie ma nawet
zlewozmywaka i bieżącej wody. Najczęściej zmywa się w wiadrze lub misce. Tak samo wygląda
pranie. Do tego trzeba jeszcze wziąć pod uwagę małą ilość wody do prania/
zmywania oraz niewielką ilość detergentów… Kręcisz głową i zdumiewasz się:
czy to jest możliwe? Tak, zapewniam Cię, że widziałam to na własne oczy.
Zacznijmy
jednak od początku. Rodzi się dziewczynka. Radość w rodzinie, bo dziecko
urodziło się zdrowe i silne. Wszyscy świętują. Dziewczynka przeżyła (nie umarła
w wyniku okresów głodu, malarii lub innych chorób). Ma już kilka lat. Nadchodzi
czas, by ją obrzezać (obrzezanie kobiet, z angielskiego FGM czyli Female Genital Mutilation).
Matka prowadzi dziewczynkę do kobiety, która zajmuje się tym procederem. Według
danych zebranych przez organizację safe Hands for mothers w Burkina Faso
obrzezanych jest od 25 do 75% kobiet. Dlaczego taki szeroki zakres? Ponieważ
bardzo trudno zebrać dane statystyczne na ten temat. Jednak szacuje się, że na
północy kraju, tam gdzie leży Pobe Mengao od 50 do 75% kobiet poddawanych jest
obrzezaniu. W związku z niewielkim dostępem do lekarzy oraz brakiem środków
dezynfekcyjnych część z dziewczynek umiera w wyniku zakażenia, powikłań po
obrzezaniu, część jest okaleczona do końca życia (polecam do obejrzenia film „TheCutting Tradition”, nakręcony przez wspomnianą wcześniej organizację).
Jednak dziewczynka, którą opisuję miała
szczęście. Do tego jej rodzice są w stanie ponieść wydatki związane ze szkołą i
może do niej chodzić. Pomaga w zagrodzie, zajmuje się młodszym rodzeństwem. Z
małej dziewczynki wyrosła piękna kobieta. Czas, by wyszła za mąż. Mam różne
informacje na temat tego w jaki sposób wybiera małżonka, jednak dziewczyna ma wpływ na to, za kogo wyjdzie za mąż (jak wielki lub czy w ogóle go ma zależy od rodziny w której się wychowuje, jej religii i tradycji). Odbywa się
uroczystość weselna, a następnie kobieta przenosi się do domu męża. Najczęściej
zagrody są wielopokoleniowe, więc młoda mężatka mieszka nie tylko ze swoim
mężem, ale i z jego rodziną, a także w przypadku muzułman i animistów, którzy
mogą mieć więcej żon – z jego żonami i dziećmi. Żona od tego momentu powinna
słuchać męża, to on jest głową rodziny i to on podejmuje wszelkie decyzje.
Podczas naszego pobytu w sierpniu 2014 roku w Pobe kobiety mówiły mi, że jeśli
sprzeciwią się mężowi i chciałyby odejść, muszą wrócić do rodziców (co jest
zarówno dla niej jak i dla nich upokorzeniem, a nie zawsze jest to możliwe).
Innym sposobem jest życie na ulicy i sprzedaż własnego ciała. W momencie, kiedy
kobieta decyduje się na opuszczenie domu męża, traci kontakt z dziećmi,
ponieważ zgodnie z prawem, dzieci należą do męża i jego rodziny.
Kiedy kobieta zachodzi w ciążę, nikt nie
przejmuje jej obowiązków. Całym czasem zajmuje się tym wszystkim co robiła
wcześniej, nosząc wodę ze studni, gotując czy piorąc.
 |
| Z dwójką też można sobie poradzić! |
Dostęp do lekarzy jest
niewielki, jak podaje The World Factbook, na tysiąc osób przypada 0,05
lekarza, najczęściej na wsiach można spotkać tylko pielęgniarzy. Zapewniają oni odpłatną opiekę zdrowotną. Obecnie rząd Burkina promuje urodzenia w ośrodkach
zdrowia, tzw. dyspanserach, ponosząc koszty związane z porodem w takim ośrodku.
Niestety ośrodki te nie są wyposażone w żadną aparaturę, która mogłaby pomóc w
ratowaniu życia matki bądź dziecka. Wszystko to sprawia, że śmiertelność matek
przy porodzie lub w wyniku komplikacji jest dość duża. Po szczęśliwym porodzie,
matka po kilku dniach wraca z dzieckiem do domu i po pewnym czasie – do swoich
normalnych obowiązków.
 |
| Bardzo często kobiety rodzą bliźniaki |
Życie kobiety w Pobe nie jest łatwe. Kiedy obserwowałam je, buntowałam się na to jak ciężko muszą pracować. Oburzałam się na mężczyzn, że wysyłają kobiety i dzieci po wodę, zamiast pomóc im w tym. Nie do pomyślenia jest dla mnie fakt, że w części domostw mężczyźni jedzą najpierw, a dopiero potem kobiety... Ciarki przechodzą mi po plecach na wspomnienie łóżka porodowego, które widziałam w tamtejszej dyspanserze.
Jednak...pomimo
tego wszystkiego co je spotyka i jak żyją, kobiety są pogodne. Chętnie rozmawiają i pomagają innym (chociaż zdarza
się, że odpłatnie). Widzę je w kolorystycznie dobranych ubraniach, kiedy
wyjeżdżają do miasta czy idą do kościoła. Starają się dbać o siebie, swoje
ciało i całą swoją rodzinę. Fakt, że są kobietami i spotyka je sporo
przeciwności w życiu sprawia, że są twarde. Mają charakter, który czasami
zadziwia i nie poddają się tak łatwo. Podziwiam je za to!
